اصول و مبانی فعالیت‌ها و برنامه‌های پیشتازان و فرزانگان

1- توجه به تفاوت‌های فردی دانش آموزان:

پیشتازان و فرزانگان با توانایی‌ها و استعدادهای متفاوت در این تشکیلات عضویت دارند، لذا برنامه‌ها باید از انعطاف لازم برخوردار باشند تا پیشتازان و فرزانگان به تناسب توانایی و استعداد خویش فعالیت نمایند. نوع برنامه‌های پیش بینی شده به نحوی است که فرد برحسب علاقه، توانایی و استعداد خود آن را انتخاب کرده و فعالیت می‌نماید، لذا مربیان گرامی توجه داشته باشند در مواردی که آزادی انتخاب برای دانش آموزان پیش بینی شده است آن را مراعات نمایند.

2- دانش آموز محوری:

فراهم نمودن زمینه برای تلاش و مشارکت دانش آموزان در روند فعالیتهای اجتماعی- گروهی یکی از اصولی است که برنامه ریزان و دست اندرکاران باید بدان توجه کنند. لذا بخش عمده ای از هدف‌های پیش بینی شده در سایه ی تلاش فردی و جمعی اعضاء پیشتازان و فرزانگان حاصل می‌شود.

3- فعالیت‌ها تدریجی است:

روند فعالیت‌ها و برنامه‌های پیش بینی شده به صورت سالانه می‌باشد، لذا مربیان باید با یک برنامه زمان بندی شده هر فعالیت را دنبال کنند. در این خصوص ابتدا فعالیت های«خود آموز» دانش آموزان را معین نمایند، سپس فعالیتهایی را که جنبه عمومی و آموزشی دارد و در نهایت برحسب برنامه ریزی زمان بندی شده درجلسات رسدی، اردوها، بازدیدها و فعالیت‌های طول سال و برنامه‌های تابستانی بـه تدریج به دانش آموزان، آموزش‌ها را ارائه دهند. از ارائه همزمان برنامه‌های آموزشی متعدد به پیشتازان و فرزانگان پرهیز نمایند و پس از ارزیابی از آموخته‌های هر مرحله و حصول اطمینان از موفقیت برنامه‌های آموزشی، مرحله بعد را آغاز کنند.

4- نقش مربیان و تشکیلات:

با توجه به سیاست دانش آموز محوری و فراهم نمودن عرصه برای فعالیت‌های دانش آموزان در تشکیلات، وظایف مربیان در مسیر هدایت، نظارت و ارائه آموزش‌ها ضروری می‌باشد. آنچه که مسلم است مربیان فرصت‌های لازم را برای درخشش و تلاش گسترده اعضاء فراهم می‌نمایند و این اعضاء هستند که باید در سایه تلاش فردی و جمعی به فعالیت بپردازند. برای پیشبرد اهداف تشکیلات در تمامی فعالیت‌ها و برنامه‌ها 3 شعار اساسی«همفکری، همدلی و همکاری» مورد توجه است. اعتقاد بر این است که این 3 شعار ضامن تداوم شایسته تشکیلات دانش آموزی می‌باشد. بدون همفکری و تبادل نظر، همدلی و تشریک مساعی و همکاری و تعاون، اهداف مورد نظر تحقق نخواهد یافت، لذا از مربیان و والدین گرامی و همچنین اعضای تشکیلات انتظار داریم با به کارگیری و عمل به این 3 شعار زیبا بر کار جمعی تأکید نمایند و آن را سرلوحه کار خویش قرار دهند. نقش مربی در توسعه و رشد فرهنگی، اجتماعی و سایر زمینه‌ها بسیار سرنوشت ساز است، در دوران تکوین شخصیت دانش آموزان، همواره معایب و محاسن را متذکر می‌شود تا آنها را در شخصیت اعضاء نهادینه نماید، به عنوان الگوی به تمام معنا مطرح می‌شود و سخنگوی توانای جامعه می‌باشد و به دانش آموزان می‌آموزد که چگونه از حق خود دفاع و با سربلندی زندگی نماید. مربیان فعال، کوشا و پرجنب و جوش دانش آموزانی مستعد،خلّاق و مبتکر تربیت می‌کنند و انرژی جوانان را مهار و از آن به سود جامعه بهره برداری می‌نمایند، با وجود چنین مربیانی بالطبع آینده ای روشن را می‌توان برای جوانان میهن اسلامی پیش بینی نمود.